25 Korrik, 1455, Fushë pranë Beratit
25 Korrik, 1455, Fushë pranë Beratit
Balta. Gjaku. Djersa. Kjo është aroma e fitores sot, miqtë e mi. Dhe tingulli? Tingulli i betejës që shuhet dalëngadalë, i psherëtimave të të plagosurve tanë (Zoti u dhëntë shërim!) dhe rënkimeve të armiqve të mbetur në fushë. Fitore, po! Por me ç'kosto. Sot, dielli lindi mbi ne duke na gjetur të rreshtuar përballë një force që dukej e pafundme. Isa Beu, ai qen bir qeni, kishte mbledhur gjithë egërsirat e Rumelisë dhe mendonte se do të na shkelte si barin e njomë. Epo, bari ynë ka rrënjë të thella, aq të thella sa nuk i shkul dot as stuhia më e tërbuar. Në fillim, u duk sikur do të na thyenin krahun e majtë. Jeniçerët sulmuan me atë tërbimin e tyre të verbër, duke ulëritur "Allah! Allah!". Djemtë tanë u lëkundën për një moment. E pashë frikën në sytë e disave. Kush nuk do të kishte frikë përballë asaj vale të hekurt? Por aty, Moisi Golemi, ai luan mali, u hodh përpara me shpatën e tij si rrufe. "Përpara, trima të Arbërit! Për Skënderbeun dhe lirinë!" Mjaftoi kaq. Zjarri u ndez sërish. Unë vetë u gjenda në mes të rrëmujës më shumë se një herë. Një spahi kokëtrashë m'u hodh me jataganin ngritur, duke bërtitur diçka për sulltanin dhe parajsën. Parajsën e gjeti pak më shpejt seç e priste, por jo atë që imagjinonte ai. Shpata ime i tregoi rrugën. Më vonë, kali im, besniku im, u plagos dhe u rrëzova. Për një çast mendova se erdhi fundi. Por djemtë më rrethuan, më mbrojtën derisa gjeta një tjetër kalë nga ata të armikut. Më kujtohet një moment kur pashë Hamzanë, nipin tim... luftonte si i çmendur. Dikur ishte djalë i urtë, por beteja e transformon njeriun. Epo, më mirë i çmendur në anën tonë sesa i mençur në anën e tyre. Taktika jonë e tërheqjes së stimuluar dhe kundërsulmit të befasishëm funksionoi përsëri. Ata u futën në kurth si minjtë në çark. Kur forcat tona rezervë, të fshehura në pyll, dolën duke bërtitur, paniku i kapi. U thyen dhe filluan të ikin kush të mundej. I ndoqëm deri në muzg. Fusha është plot me trofe, por edhe me heronjtë tanë të rënë. Do t'i nderojmë siç e meritojnë. Tani, ndërsa shkruaj këto rreshta pranë një zjarri të vogël, ndjej lodhje deri në palcë. Muskujt më dhëmbin, koka më gumëzhin. Por zemra... zemra është plot. Plot me krenari për këta burra, për këtë popull që nuk dorëzohet. Nesër fillon puna e vështirë: të varrosim të vdekurit, të kujdesemi për të plagosurit, të mbledhim plaçkën e luftës dhe të planifikojmë lëvizjen tjetër. Armiku është zmbrapsur, por jo shkatërruar. Do të kthehen. Ata kthehen gjithmonë. Por edhe ne do të jemi këtu, duke i pritur. Mendoj për Donikën në Krujë. Do t'i dërgoj një lajmëtar me lajmin e fitores. Shpresoj të flejë pak më e qetë sonte. Edhe unë do të përpiqem. Ndonëse, imazhet e betejës do të më ndjekin edhe në gjumë. Gjithmonë kështu ndodh. Zoti qoftë me Shqipërinë. Gjergji.